Мајчиното млеко е најдобриот извор на нутриенти за новороденчето. Тоа обезбедува хранливи материи за раст и развој, а исто така го зајакнува имунитетот и му помага на новороденчето да се бори со инфекциите.
Мајчиното млеко во најголем дел, 90%, содржи вода, потоа масти, протеини, јаглехидрати и микронутриенти кои водат до раст на бебињата. Исто така содржи и антитела, антиоксиданси, хормони и фактори на раст.

Техники на доење:

• Бебето во прегратките на мајката е во полуседечка состојба (со што се избегнува бебето да се засркне).
• Мајката треба да седи на стабилна површина  со наслон, нозете да се подигнати и свиткани во колената и скутот, со што се олеснува бебето да се држи стабилно.
• За олеснување на доењето поставете перница на која ќе го ставите бебето.
• За време на доењето гледајте го бебето во лице (на тој начин се остварува уште подлабока врска).
• Поставете го телото на бебето поблиско до дојката. Главата и рамениците на бебето треба да бидат во права линија. Лицето свртете го кон дојката, а носот поставете го спроти брадавицата.
• При доење бебето треба да ја цица целата ареолa (потемниот дел околу брадавицата), а не само брадавицата. Со тоа се олеснува доењето, а се превенира појава на рагади и рани на брадавицата.
• Се препорачува бебето да цица од двете гради или наизменично од секоја града.

Со цел одбележување на Светската недела на доење и подигнување на свеста за значењето на доењето за здравјето и развојот на новороденчињата направивме интервју со д-р. Милена Мицева, специјалист по гинекологија и акушерство и сопственик на ПЗУ д-р. Мицев. Д-р. Мицева ќе ни одговори на најчесто поставуваните прашања во врска со доењето и придобивките од истото.

Д-р Мицева што Ве инспирираше да специјализирате гинекологија и акушерство?Зошто решивте да отворите сопствена амбуланта за гинеколигија и акушерство?

Најпрво да ја изразам мојата огромна благодарност за честа што ми беше укажана од страна на ПЗУ аптека „ЕЛИКСИР“, да поразговараме на тема „Доење“, која со себе носи огромен предизвик да се доловат и расчленат сите детали за еден сосема природен, навидум едноставен, а толку сложен и совршен процес, процес кој докажува дека љубовта е најголема храна од која имаме насушна потреба. За мене изборот на специјализација беше огромен предизвик, прво како професионалец, а потоа и како жена. Го прифатив, зошто специјализацијата што ја одбрав за мене е многу посебна, ќе се сложите секако. За мене таа е меѓу ретките професии каде можеш да се наполниш со толку позитивни емоции. Носи и огромна одговорност и посветеност, но неисцрпно бутка напред кон досегање на нови височини. Одбрав да работам како матичен гинеколог затоа што мислам дека само така ќе можам да бидам близу до моите пациентки, да им се посветам и да им го пружам моето знаење стекнато за време на специјализацијата и дополнителни меѓународни обуки, а Струмичанки имаат потреба од тоа и го заслужуваат тоа.

Кои се здравствените придобивки од доењето?

Доењето не е само процес со кој се задоболуваат потребите од храна на новороденото, напротив тоа е процес на дарување на една сигурност, бесконечна љувов, грижа и топлина од страна на мајката кон своето чедо. Мајчиното млеко единствено по својата формула е неповторлив микс од нутриенти неопходни за здраво бебе. Покрај тоа, со доењето, мајката на своето новородено му пренесува дел од својот имунитет што го прави компетативно во подоцнежната средина со вируси, бактерии итн. Доењето е најдобра храна за бебето и истото се препорачува како ексклузивна храна за новороденото до неговиот 6ти месец.

Како мајката треба да се грижи за себе во периодот на доење?

Позитивниот став за доењето, вежбањето, упорноста и поддршката на околината скоро на секоја мајка и овозможува успешно совладување на предизвикот наречен ДОЕЊЕ. Избалансирана исхрана (избегнување газирани пијалоци и некои видови храна) како и земање на витамини, суплементи значително ќе го подобрат квалитетот на доењето.

Дали мајката-доилка треба да внимава на начинот на исхрана во периодот на доење?

Секојдневен внес на зеленчук и овошjе (пожелно е дневно да се внесува еден оброк на портокалов зеленчук, два оброка зелен лиснат зеленчук и еден оброк на овошје од цитрус група). Практично, тоа значи да се вклучат две парчиња овошје или зеленчук во секој оброк (на пример: банана и чаша сок од портокал за појадок; чаша сок од домати и салата за ручек; и оброк обарен зеленчук за вечера).

Да се зголеми внесот на житарици. Најмалку пет оброци да бидат леб од цело зрно и житарици (корнфлекс, ориз).

Доволен внес на млеко. Мајката доилка има дневни потреби од калциум – еквивалент на четири чаши млеко со помалку масти.

Доволен внес на протеини. Дневно да се внесат три белковински оброци и тоа посно месо, пилешко без кожа или риба.

Надополнување со витамински препарати. Во консултација со докторот, доколку има потреба од надополнување со витамински и минерални препарати.

Внимателно избирање на пијалоци. Сè што пие мајката пие и бебето кое се дои. Затоа, потребно е да се пие доволно вода, а да се редуцира внесот на алкохол, кофеин со кафе, чај и други напитоци.

Урамнотежен внес на калории. Дневните потреби на доилка се поголеми за 500 калории од возрасен, но потребите за витамини и минерали се поголеми. Дневните потреби на доилката се движат од 2000 до 2200 калории на ден.

Потребно е редовно јадење во тек на денот. Готови производи кои се сиромашни со витамини и минерали, а богати со калории не се пожелни.

За време на доењето, не е потребно да се држи диета. Ако се намали внесот на калории се намалува внесот на потребните витамини и минерали, со што, мајката е склона кон чести настинки, чувство на замор и други здравствени проблеми, а квалитетот на млекото и здравјето на бебето може да биде засегнато. По породувањето, во тек на првите шест недели, мајката нема потреба да се грижи за својата тежина.

Потребно е да се избегнуваат гурмански и зачинети јадења (грав, карфиол, лук, кромид, пипер), а наспроти тоа да се подготвуваат едноставни хранливи јадења богати со зеленчук, овошје, посно сирење и месо.

Ако мајката пуши или пие алкохол, тие поминуваат во млекото и може да му наштетат на бебето, а воедно и ја намалуваат секрецијата на млеко. Доколку мајката пуши, пожелно е да не пуши повеќе од 10 цигари на ден, и да се избегнува пушење во просторијата каде престојува бебето.

При постоење на фамилијарна оптовареност со алергии, можно е мајката која консумира млеко, јајце, риба или цитрусно овошје, да предизвика реакција кај бебето.

Доколку бебето е алергично на кравјо млеко, потребно е мајката да го ограничи внесот на кравјо млеко, а калциумот да го задоволи со друга храна (кељ, брокула, лосос, сардини).

Доколку мајката држи вегетаријанска диета, постои ризик за развој на дефицит на витамин Б12, и затоа е потребна консултација со лекар за дополнителна суплементација со витамин Б12.

Повеќето лекови се сигурни и не поминуваат во млекото, но сепак доколку мајката прима лекарства треба да се консултира со лекар. Само мал дел од лекарствата минуваат низ мајчиното млеко и може да бидат опасни за бебето. Пожелно е да се избегнуваат хлорамфеникол и тетрациклини, како и метронидазол и сулфонамиди. Да се избегнуваат лекови кои може да го намалат млекото како контрацептивни лекови кои содржат естрогени, тијазидни диуретици.

Како мајките – доилки да знаат дали дојат правилно?

Еден од основните предуслови за правилно доње е правилното прифаќање на дојката кое зависи од положбата во која мајката ќе дои. Не постои универзално добра положба за доење. Добра положба е секоја положба во која мајката се чувствува доволно опуштено, а бебето ќе исцица доволна количина од млекото. Дојките после доењето мора да бидат празни без тврдини кои можат да претставуваат потенцијално запушени канали што би довело до можно воспаление на дојките. Како не би дошло до тоа дојките треба нежно да се масираат, а брадавиците внимателно негуваат и мијат пред секое хранење на бебето.

Колку често треба да се дои бебето?

Со текот на времето си се запознаваат мајката и бебето, мајкта може полесно да ги препознае т.н рани знаци на глад (детето се врти со главата, отвара уста, ги става рацете во уста). Тоа е идеално време да му се понуди на детето да цица. Доколку се појави плачот како касен знак на глад и тогаш се стави на града, може да се појави проблем со истекувањето на млекото што ќе го раздразни дополнително и ќе реагира одбивно кон доењето. Подојот може да трае 10мин а може да трае и 30мин. Важно е да се следи што прави бебето, дали активно цица или само имитира цицање во сонот. Во вториот случај нема да напредува добро.

Дали доењето боли?

Доењето не би требало да биде болно, ако мајката е добро едуцирана и ги следи  инструкциите и се грижи за здравјето на брадавиците.

На кој начин идните мајки треба да се едукцираат и да се подготват за предизвиците на мајчинството?

Одржување на предавања, работилници каде стручни лица би укажале на прудобивките од доењето и како да се усвојат би биле еден вид на припрема. На интернет има достапност до разни форуми, но тука останува дискутабилна стручноста и копетентноста на луѓето кои споделуваат искуства. Сепак гинекологот во улога на матичен гинеколог ја има главната улога во креирањето на позитивниот став кон доењето. Не смееме да си дозволиме кон доењето да чувствуваме став и срам.

По повод Светска недела на доење кој ќе се одржи на 06.08 во 19:30 часот во Вила Парк и на кој на присутните мајки и идни мајки ќе им бидат поделени брошури и подароци кои ќе им помогнат во мајчинството.

Ќе се одржи и предавање за мајки и идни мајки, на кое ќе предаваат:

• Д-р Милена Мицева спец по гинекологија и акушерство

• М-р Тања Пандева фармацевт

Место: Ресторан Вила Парк Струмица

Датум и час: 6 август | 19:30ч.